Connect with us
Pakote Ahi

Defeza & Seguransa

Xefe Estadu Agradese Dedikasaun, Kompeténsia no Patriotizmu PNTL ba País

Published

on

Hatutan.com, (27 Marsu 2022), Díli—Prezidente Repúblika (PR), Francisco Guterres Lú Olo, hato’o agradesimentu ba serbisu instituisaun Polísia Nasionál Timor Leste (PNTL), ne’ebé ho dedikasaun, kompeténsia no patriotizmu tebes asegura estabilidade país ninian.

PNTL Komandu Munisípiu Díli hala’o serbisu rutina hodi halo auto stop ka Pasa revista iha Tempu kalan liuliu kona-bá asesores motorizada nomos arma branka. Foto/Média PNTL (14/02/2022).

“Iha loron festa ida-ne’e, ha’u hakarak hato’o ba Polísia Nasionál Timor-Leste, nu’udár Prezidente no sidadaun. Ha’u-nia agradesimentu kle’an ba serbisu ne’ebé nia halo ona ba País hodi hatudu dedikasaun, kompeténsia no patriotizmu,” Xefe Estadu hato’o liu hosi diskursu serimónia aniversáriu Polísia Nasionál Timor-Leste ba dala 22.

Notisia iha Relasaun:Kampaña loron-tolu ikus iha Dili, PNTL Halo Apreensaun ba Motór 300

PNTL selebra ninia aniversáriu ba dala 22 nu’udár instituisaun ne’ebé hala’o knaar susar tebes atu garante órden no ambiente hakmatek no proteje ema ho ema nia sasán, nune’e kria kondisaun ba seguransa, dame no estabilidade iha Nasaun nurak ne’e.

Advertisement

Serbisu polísia nian hanesan serbisu ida ne’ebé ho desgaste boot no risku permanente. Tanba ne’e, ho laran-ksolok tebes Lú Olo fó-sasin no fó-hanoin hikas kona-bá kontribuisaun PNTL loroloron ba kauza públika, nune’e Timor-Leste bele sai loloos duni Estadu Direitu Demokrátiku.

Aproveita okaziaun ida-ne’e Prezidente Repúblika hakarak fó parabéns ba povu timoroan tomak ne’ebé mak partisipa iha eleisaun foin lailais ne’e ho hakmatek no tuir órden.

“Ha’u espera katak hahalok hanesan ne’e sei kontinua nafatin iha prosesu hametin ita-nia demokrasia. Klima seguransa ida-ne’e só bele sai posivel tanba knaar importante ne’ebé hala’o hosi PNTL no hamutuk ho F-FDTL no parseiru sosiál sira, hodi asegura ambiente ida ne’ebé nakonu ho hakmatek, independénsia no neutralidade, tanba ida-ne’e mak kondisaun ne’ebé presiza hodi harii Estadu Direitu,” nia hateten.

Seguransa hanesan asuntu Estadu nian. Laiha Seguransa mak la iha dezenvolvimentu. Laiha Seguransa mak la iha Demokrasia.

Direitu ba liberdade no direitu ba seguransa hanesan direitu fundamentál sidadaun sira-nian ne’ebé hatuur iha Konstituisaun no Estadu iha obrigasaun atu promove no asegura. Maibé knaar ida-ne’e la’ós Estadu mesak mak tenke kaer. Ne’e mós devér sidadaun hotu nian.

Advertisement

Hodi hatán ba dezafius seguransa ohin loron nian, sidadaun hotu tenke haburas polítika seguransa solidária ida ne’ebé kahur profisionalizmu no efikásia boot hasoru kriminalidade, hamutuk ho kapasidade atu mobiliza sidadaun sira ho sira-nia asosiasaun sívika sira atu hapara no prevene krime no garante órden no hakmatek ba ema hotu.

Konseitu Estratéjiku Defeza no Seguransa Nasionál hatudu momoos katak, situasaun seguransa ohin loron nian lori sidadaun hotu atu tetu hikas fali organizasaun sira no organizasaun sira-nia knaar iha tempu ida ne’ebé globalizadu, interdependente, ne’ebé hetan mudansa lailais no beibeik, nakonu ho dezafius, riskus no ameasas oioin.

Membru Polisia Nasionál Timor Leste (PNTL, Munisipiu Dili asegura hela sidadaun ne’ebé kanek tanba asidente tráfegu iha área Comoro, Fevereiru 2022. Foto/Hatutan.com.

Ho nune’e, hanesan akontese ho prosesu reforma ba defeza militár ne’ebé oras ne’e la’o daudaun, seguransa interna presiza mós estuda no promove aprovasaun ba Konseitu Estratéjiku Seguransa Interna ida ne’ebé inovadór, ne’ebé hatán ba realidade foun no adekuadu ba ameasa no risku foun hirak ne’ebé mosu.

Ho nune’e, TL presiza konseitu estratéjiku ida ne’ebé hamosu governasaun foun ida ba seguransa, ne’ebé envolve halo reforma ba sistema seguransa no mós ba instituisaun polísia nian rasik.

Timor-Leste nia kontestu sosiál ezije Polísia ida ne’ebé foka liu ba estratéjia hirak ne’ebé proativu no preventivu, duké halo abordajen ida ne’ebé reativu no represivu.

Polísia Nasionál tenke hasa’e ninia prezensa no efikásia iha komunidade lokál sira-nia leet, hodi halo vijilánsia no prevensaun ba krime.

Advertisement

Notisia iha Relasaun:Koñese Deviza PNTL no Formasaun atu Lidera Eskuadra to’o Komisáriu

Atu halo nune’e, Konsellu Polisiamentu Komunitária tenke hametin ninia asaun atu lori servisu polisiamentu besik liu komunidade sira no asegura seguransa komunidade sira-nian ho objetivu atu haforsa sira-nia sentimentu seguransa.

Hosi parte seluk, Sidadaun ida-idak hanesan mós Polísia ida. Hodi serbí didi’ak sidadaun sira, seguransa ohin loron tenke haree ba konseitu sidadania.

Kriasaun ba Servisu Síviku Nasionál, bele kontribui hodi halakon sidadaun sira-nia individualizmu ne’ebé boot lahalimar, falta sentimentu patriotizmu no falta sentimentu pertense ba povu ida de’it, ne’ebé ikusmai sai hanesan kauza mahuluk ida ba inseguransa.

Ida-ne’e mak loloos sai dezafiu boot liu ba sosiedade TL, oinsá mobiliza sidadaun sira atu partisipa maka’as liután iha área segurança no fó kontribuisaun boot liután ba Povu doben nia moris-di’ak.

Advertisement

Sosiedade timoroan presiza tau fiar metin liután ba Polísia, Ministériu Públiku no Justisa.  TL presiza manán hikas fali povu nia fiar ba iha instituisaun sira-ne’ebé luta hasoru krime.

Ajente polísia tenke preparadu di’ak liután atu hatán ba situasaun ne’ebé de’it, nune’e bele harii relasaun konfiansa ida ne’ebé metin ho Timoroan sira.

Nu’udár ajente autoridade, polísia hanesan sidadaun kualifikadu ida ne’ebé reprezenta Estadu no nune’e ninia asaun sai hanesan asaun Estadu nian.

Hodi hala’o ninia misaun ne’e, ajente PNTL nu’udár “Ajente Lei nian” tenke hetan respeitu hosi komunidade sira-ne’ebé nia serbí, iha ninia moris-fatin no iha serbisu-fatin, liuhosi hatudu onestidade, edukasaun, integridade karakter no hahalok ezemplár iha nia moris públiku no privadu.

Ajente polísia tenke prontu atu estabelese hikas fali órden públika, bainhira de’it nesesáriu. Maibé nia tenke halo ida-ne’e ho maneira adekuadu no ho forsa ne’ebé natoon tuir ameasa reál ne’ebé mak atu halakon.

Advertisement

Bainhira polísia ida halo agresaun hasoru sidadaun ruma, la’ós nia mak halo agresaun, maibé Estadu. Nune’e, bainhira polísia ruma hetan agresaun, Estadu Direitu mós hetan agresaun.

Ajente PNTL nia dixiplina, kapasitasaun, kualifikasaun no valorizasaun téknika no profisionál, hamutuk ho ninia esperiénsia operasionál no nia relasaun konfiansa ho sosiedade, sai hanesan elementu importante tebes ba rekursu estratéjiku ida ne’ebé ita presiza konsidera, hodi nune’e operasaun polisiamentu sira bele hetan susesu.

Atu polísia sira bele hala’o sira-nia knaar ho dignidade, podér polítiku tenke valoriza sira-nia karreira, hodi aprova Estatutu Pesoál PNTL nian, inklui instituisaun nia rejime Seguransa Sosiál no Remuneratóriu, no fó kondisaun materiál, ekipamentu no infraestrutura hirak ne’ebé nesesáriu atu fasilita Forsas Seguransa sira-nia serbisu.

Iha tempu atuál, presiza hakaʼas an liután atu tau hamutuk esforsu sira hotu no promove artikulasaun ne’ebé di’ak tebes entre Estadu no Governu no Forsas Armadas, Servisu Informasaun no Forsa Polisiál sira, nune’e ho meius hotu ne’ebé iha no presiza, bele asegura Estadu Timoroan nia seguransa iha rai-laran no rai-li’ur.

Importante mós halo esforsu nafatin hodi hadi’ak no hametin Kooperasaun Bilaterál no Multilaterál ho Forsas no Servisus Seguransa hosi nasaun seluk iha área seguransa oioin, liuliu prepara Forsa sira atu hala’o misaun polisiamentu iha área fronteira, halo vijilánsia no fiskalizasaun iha tasi laran, hatán ba dezastres naturais no partisipa iha misaun pás ONU nian.

Advertisement

Prezidente Repúblika hatene katak Polísia Nasionál Timor-Leste fó prestíjiu no dignifika Repúblika Timor-Leste no sei kaer metin nafatin ba prinsípiu “sosiedade ida ne’ebé justu, livre no seguru liután”.

“Ha’u fiar katak PNTL nia domin no dedikasaun ba Timor-Leste, ba ninia povu no ba valór sira-ne’ebé hatuur ita-nia identidade, sei la mate,” nia espresa.

Estadu konta ho PNTL tanba iha kualkér situasaun PNTL prontu atu hatán no hakat liu dezafiu sira aban-bainrua nian, tanba Timor-Leste presiza duni PNTL.

Jornalista: Rogério Pereira Cáreceres

Advertisement
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Defeza & Seguransa

Tinan 24 Ezisténsia PNTL, Entre Difikuldade ho Profisionalízmu

Published

on

Hatutan.com, (27 Marsu 2024), Díli—Instituisaun Polisia Nasionál Timor-Leste (PNTL) selebra aniversáriu ezisténsia bá dala-42 (27 Marsu 2000 to’o 2024).

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Prezidente Repúblika Husu PNTL Serví Povu ho Respeitu bá Direitu Umanu

Published

on

Hatutan.com, (27 Marsu 2024), Díli—Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta husu atu Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) tenke servi povu ho respeitu bá direitu umanu.

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Konfrontu Aimutin, Na’in-Tolu Kanek no PNTL Kaer Ona Na’in-Neen

Published

on

Hatutan.com, (22 Marsu 2024), Díli—Konfrontu área ai-mutin ne’ebé akontese iha Kinta (21/03) tuku 21:30 kalan, rezulta ema na’in-tolu kanek, sunu motór fixon ida no PNTL kaer ona ema na’in-neen.

(more…)

Kontinua Le'e

Trending