Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Estabelesimentu Tribunál Ekleziástika Atu Haree Nulidade Matrimoniál

Published

on

Hatutan.com, (01 Abríl 2022), Díli—Arkedioseze Metropolitana Díli ofisialmente halo lansamentu ba Tribunál Ekleziástika atu haree ba nesesidade espirituál no pastoral, haree mós prosesu ekleziástika tuir kódigu Direitu Kanónika ba kauza sira nulidade ka validade matrimoniál inklui kazu penál ka kazu kontensioza sira.

Serimónia lansamentu ba estabelesimentu Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli, iha Kámara Ekleziástika, Lecidere, Sesta (01/04/2022). Foto/Hatutan.com.

Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli nu’udár Tribunál Primeira no Segunda instánsia ne’ebé harii hosi Arsebispu Metropolita Díli ho dekretu protokolu númeru 189/CH/IX/2029, tuir Direitu Kanónika ho moto própriu Mitis Iudex Dominus Iesus 2015.

Notisia iha Relasaun:Rezultadu Sínodu Episcoporum Arkedioseze Díli Sei Kontribui ba Mata-dalan Igreja Universál

“Estabelesimentu Tribunál Ekleziástika la’ós espesialmente ba kazu divórsiu maibé haree ba nulidade matrimoniál ka bai-bain bolu validade matrimoniál, kazu sira ne’ebé iha relasaun ho Sakramentu Matrimóniu no Tribunál Ekleziástika de’it mak iha podér atu buka rezolusaun ba kazu sira ne’e hodi korre nia vinkulasaun,” Vigáriu Judisiál Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli, Padre Graciano Santos Barros esplika iha Kámara Ekleziástika, Lecidere, Sesta (01/04/2022).

Advertisement
#

Durante ne’e kazu sira ne’ebé iha relasaun ho Sakramentu Uma-Kreda nian kuaze haruka hotu ba iha Tribunál Sivíl, embora iha Tribunál sivíl iha divórsiu maibé nia vinkulasaun matrimóniu ka ikatan perkawinan sei la korre iha Tribunál Sivíl maibé úniku Tribunál Ekleziástika de’it mak bele.

Vigáriu Judisiál Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli, Padre Graciano Santos Barros. Foto/Hatutan.com.

Kazu sira ne’ebé pertense ba Arkedioseze Metropolitana Díli sei halo Primeira instánsia iha Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Díli no segunda instánsia simu apelasaun kazu mai hosi Dioseze rua seluk hanesan Maliana no Baucau hodi buka rezolusaun iha Tribunál Ekleziástika ne’ebé iha.

“Sakramentu sira ne’ebé iha problema tenke rezolve iha Tribunál Ekleziástika no durante ne’e ita komprende sala hodi haruka hotu ba iha Tribunál sivíl, maski iha Tribunál sivíl bele iha divórsiu maibé nia vinkulasaun matrimóniu seidauk korre no Tribunál Ekleziástika de’it mak bele halo ida-ne’e,” Padre Graciano Santos Barros esplika.

Tribunál Ekleziástika sei halo julgamentu ba kazu sira ne’ebé iha relasaun ho Sakramentu no vinkulasaun matrimoniál bele korre bainhira Tribunál Ekleziástika mak hakotu lia tuir kódigu Direitu Kanónika.

Ba oin kazu ka naksalak sira ne’ebé iha relasaun ho Sakramentu Uma Kreda nian sei rezolve iha Tribunál Ekleziástika no juiz sira ne’ebé sei servisu iha Tribunál ne’e mai hosi Padre ka legiu sira ne’ebé espertu iha Direitu Kanónika.

Iha Tribunál Ekleziástika sei kompostu hosi Vigáriu Judisiál, Defensór do Vínklu matrimoniál no ida seluk mak promotor da justisa ne’ebé sei promove justisa. Atu Tribunál Ekleziástika funsiona ho di’ak tenke iha juiz mais ou menus tolu atu bele tasi lia.

Advertisement
#

Reprezentante Vatikanu iha Timor Leste, Dom Marco Sprizzi, Arsebispu Metropolita Díli Dom Virgílio do Carmo da Silva, SDB, Ministru Justisa (MJ) Tiago Amaral Sarmento ho Vigáriu Judisiál Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli, Padre Graciano Santos Barros partisipa iha Serimónia lansamentu ba estabelesimentu Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli, iha Kámara Ekleziástika, Lecidere, Sesta (01/04/2022). Foto/Hatutan.com.

Iha fatin hanesan Arsebispu Metropolita Díli Dom Virgílio do Carmo da Silva, SDB agradese ba Maromak ne’ebé kontinua fó inspirasaun ba Igreja Universál ho sabedoria no prudénsia ne’ebé Papa Francisco iha hodi sente ema uain nia terus no liu hosi Kriasaun Tribunál Ekleziástika iha Arkedioseze Metropolitana Díli halo ema sei la sente eskluida hosi Maromak nia miserikórdia.

Estabelesimentu Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli ho nia finalidade atu atende ho di’ak liután nesesidade pastorál no espirituál sira ho baze iha kódigu Direitu Kanónika.

“Ho kriasaun Tribunál Ekleziástika bele tulun família sira ne’ebé moris iha krize ho relasaun matrimoniál no proporsiona ajuda pastorál sira ne’ebé nesesáriu no dezezu servisu pastorál ida di’ak ba klamar nian,” Dom Virgílio do Carmo da Silva hateten.

Dom Virgílio mós hato’o profunda agradeseimentu ba reprezentante Vatikanu iha Timor-Leste, Dom Marco Sprizzi ba servisu sira ne’ebé nakonu ho jenerosidade ikus mai Tribunál Ekleziástika Arkedioseze Metropolitana Díli bele hetan lisensa, ba Dioseze Atambua Monseñor Dominikus Saku Pr ne’ebé desde 2016 to’o oras-ne’e nafatin hatudu nia jenerojidade hodi halo prosesamentu ba kazu matrimoniál hosi Dioseze tolu no ikus liu ba ekipa estabelesimentu hosi Arkedioseze Metropolitana Díli ba esforsu no dedikasaun tomak hodi responde nesesidade ne’ebé Arkedioseze nesesita.

Reprezentante Vatikanu iha Timor Leste, Dom Marco Sprizzi iha nia diskursu hateten, atividade judisiál no eklesiál konfigura nu’udár servisu ba lia loos no justisa tenke iha konotasaun profundamente ba pastorál atu buka de’it di’ak sarani sira nian ba edifikasaun komunidade Kristaun.

Atividade hotu ne’ebé Tribunál Ekleziástika iha konstitui dezenvolvimentu pekuliar protesaun ne’ebé destina ba kuidadu espirituál povu Maromak nian.

Advertisement
#

“Ha’u saúda servisu hotu ne’ebé Arkedioseze Metropolitana halo hodi ikus mai to’o estabelesimentu no lansamentu ba Tribunál Ekleziástika iha Timor Leste partikularmente Arkedioseze Díli,” Dom Marco Sprizzi hateten.

Reprezentante Vatikanu ne’e hatutan Juiz sira ne’ebé servisu iha Tribunál Ekleziástika sei tesi lia no halo konsolidasaun komún ba komunidade Kristaun.

Juiz sira nia servisu nu’udár ministériu espesífiku no oferese kontribuisaun kompotente hodi enfrenta temátikas pastorál ba problema família nian, destruisaun sira iha matrimóniu tanba ne’e servisu ida-ne’e ezije seriedade umana ne’ebé manifesta seriedade juizu ka neon-na’in ba verdadeiru justisa ne’ebé konjuga ho dimensaun pastorál.

“Juiz la’ós de’it kompeténsia komprovábel maibé mós espiritu servisu jenuinu tanba juiz servidór justisa tenke imita hahalok bom pastór ne’ebé kuidadu nia bibi sira. Servisu ida ho domin ba ema seluk ne’ebé hein atu hetan justisa ho loos,” Marco Sprizzi subliña.

Ministru Justisa (MJ), Tiago Amaral Sarmento konsidera Tribunál Ekleziástika la hola parte iha Estadu nian no ida-ne’e ketak bazeia ba nia Lei Kanónika ne’ebé regula sira nia ezisténsia, natureza no kompeténsia. Iha Tribunál Ekleziástika nia prosesu julgamentu sira haree liu ba nulidade Matrimoniál.

Advertisement
#

“Ita agradese tanba Arkedioseze Metropolitana Díli estabelese ona Tribunál ida ne’ebé importante tebes ba iha Kreda Katólika iha Timor-Leste,” Tiago Amaral Sarmento agradese.

Governu iha esperansa katak ho prezensa Tribunál Ekleziástika ida-ne’e bele lori solusaun di’ak ba sidadaun hotu-hotu, partikularmente sidadaun sira ne’ebé hola parte iha Kreda Katólika tanba bainhira sidadaun sira hakarak halo nulidade ba sira nia Sakramentu matrimóniu, Tribunál Ekleziástika bele atende no fó solusaun.

Jornalista: Vito Salvadór    

Advertisement
#
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

La’o Hamutuk Husu Timor Gap Klarifika bá Públiku Kona-bá Disputa Kontratuál ho ENERPROCO

Published

on

Hatutan.com, (06 Maiu 2024), Díli –Organizasaun La’ós Governu nian (ONG, sigla portugés) La’o Hamutuk husu bá empreza estatál Timor Gap atu klarifika bá públiku kona-bá disputa kontratuál ne’ebé halo empreza internasionál ENERPROCO lori Timor Gap bá Tribunál Internasionál Arbitrajen iha Singapura.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

ENERPROCO Lori Timor Gap bá Tribunál Arbitrajen Bele Fó Prezuiju bá Estadu TL

Published

on

Hatutan.com, (06 Maiu 2024), Díli– Parlamentu Nasionál haktuir katak bainhira Timor Gap lakon iha prosesu disputa kontratuál iha Tribunál Internasionál Arbitrajen iha Singapura ne’ebé empreza internasionál ENERPROCO prosesa bele fó prejuizu bá orsamentu Estadu Timor-Leste (TL) nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

AHDM-TL Kondena Aktu Brutalizmu Membru SNI Hasoru Ema ho Defisiénsia

Published

on

Hatutan.com, (06 Abríl 2024), DíliAsosiasaun Halibur Defisiênsia Matan Timor-Leste (AHDM-TL), kondena aktu brutalizmu hosi membru Servisu Nasionál Intelijénsia (SNI) hasoru ema ho defisiénsia ne’ebé akontese iha Postu-Administrativu Tilomar, Munisípiu Covalima.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending