Hatutan.com, (12 Dezembru 2023), Díli— Forum Organizasaun Naun Governamentál (FONGTIL) mobiliza hela públiku hodi fó naran no asinatura atu hatama bá Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta kontra subsídiu saúde no transporte bá deputadu sira, tanba tuir kalkulasaun FONGTIL katak, durante tinan lima Estadu tenke gasta kedan $8.580.000 bá de’it subsídiu rua ne’e la inklui saláriu no subsídiu sira seluk.
Tanba ne’e ohin, FONGTIL ofisialmente fó-sai karta aberta ida hodi husu asinatura petisaun kontra subsidiu ne’e.
Lee Mós: Prezidente Repúblika Sei Veta Subsídiu Transporte-Saúde bá Deputadu Sira
“FONGTIL konvida sosiedade hotu-hotu ne’ebé hamrik hamutuk ho FONGTIL kontra projeitu subsidiu bá saúde no transporte deputadu sira iha PN, bele partisipa liuhosi fó ita boot sira ninia naran no asinatura hodi hatama iha petisaun bá Prezidente Repúblika no ba órgaun sobenaru sira no entidade relevante sira iha tempu badak,” Hatutan.com sita karta mobilizasaun petisaun hosi FONGTIL.
Iha deskrisaun bá subsídiu saúde mak hanesan kada fulan $600 bá kada deputadu no fulan 12 deputadu ida hetan subsídiu bá saúde hamutuk $7.200. Tanba ne’e, durante tinan lima deputadu ida hetan $36.000. Entaun, Parlamentu Nasionál iha Deputadu na’in 65, nune’e totál hosi subsidiu ba saúde de’it Estadu tenke gasta $2.340.000 bá deputadu na’in 65.
Alende ne’e, kalkulasaun bá subsidiu transporte maka, kada fulan deputadu ida hetan $1.600 no tinan ida kompostu hosi fulan 12 signifika deputadu ida hetan $19.200.
Hosi $19.200 ne’e, tinan lima deputadu ida hetan $96.000. Entaun, tinan lima Estadu tenke gasta $6.240.000 ba de’it subsídiu transporte.
“Ne’e signifika durante períudu mandate, Estadu sei hasai despeza atu kobre de’it nesesidade partukulár liu hosi subsídiu bá deputadu na’in 65 ho totál $8.580.000. Ida ne’e foin mak subsidiu ba item rua ne’e de’it, seidauk inklui regalias sira seluk ne’ebé elabora ona iha petisaun,” sita FONGTIL ninia kalkulasaun.
FONGTIL husu públiku atu labele nonok tán no labele permite ida-ne’e! Sidadaun hotu-hotu, sosiedade sivil, veteranu sira, organizasaun rezisténsia sira, asosiaun no movimentu sira, estudante sira, grupu vulnerável sira, feto ka mane ne’ebé iha posibilidade atu partisipa bele hakbesik bá FONGTIL atu uza direitu liu hosi mekanizmu lejitimu ne’ebé garante iha artigu 48 Konstituisaun Republika Demokratika Timor Leste (K-RDTL).
Direitu ida ne’e konsagra iha artigu 48 Konstituisaun Repúblika ne’ebé garante katak “sidadaun ida-idak iha direitu atu aprezenta petisaun, keixa ka reklamasaun ba órgaun soberanu sira ka autoridade relevante sira atu defende sira-nia direitu, Konstituisaun, lei no ka interese públiku”.
Jornalista: Gloria Maia