Hatutan.com (21 Janeiru 2025), Díli– Membru Parlamentu Nasionál husi Bankada FRETILIN, Nurima Ribeiro Alkatiri, husu ba Minstériu Agrikultura, Peská, Pekuaria no Floresta (MAPPF) atu fó justifikasaun kona-bá karta sirkulár ne’ebé fó sai hodi la extende ka hapara funsionáriu kontratadu, kazuál no ajente administrasaun publika sira-nia servisu.
Lee Mós: MAFPP Hasai Sirkulár “Hapara” Ajente Administrasaun Públika Liu Na’in-300

Funsionáriu MAPPF barak tama servisu tarde, Sesta (31/05/2024). Foto/Dok.Tome da Silva
“Ida-ne’e atu hanesan ho Ministériu Edukasaun nian. timoroan hirak ne’ebé sofre hosi sirkulár MAPPF nian hodi la extende sira-nia kontratu servisu ne’e tenke haree didiak katak desizaun ne’e refleta ba baze legal ruma ka lae,” Deputada Nurima Ribeiro Alkatiri fó hanoin hodi responde Hatutan.com iha PN, Tersa (21/01/2025).
Deputada Nurima Alkatiri afirma termu sertu ne’e hateten katák to’o tempu ida kontratu ne’e sei remata, maibé bainhira remata labele subsititui fali ho ema seluk tuir lei, entaun la extende bá ema balu, maibé tenke iha justifikasaun atu la bele viola ema nia direitu.
“Husi IX Governu sempre iha tendénsiu polítiku no iha baze vigansa uituan tanba dalabarak ema ne’e la tuir sira nian hakarak, la tuir sira nian kór politíku, sira deside hasai de’it, tanba ne’e presiza investiga fila-fali no komisaun ne’ebé mak haree bá asuntu ne’e halo audiénsia ho Ministériu relevante para bele hatene kauza bá asuntu ida-ne’e,” Deputada Nurima Alkatiri hateten.
Iha sorin seluk membru Bankada FRETILIN, David Ximenes Dias “Mandati” alerta no husu MAPPF atu aprezenta justifikasaun klaru, nune’e evita hasai ema hirak ne’e tanba de’it intensaun polítika.
“Mais sertu ida-ne’e ladún di’ak, ita lori politíku para depois proteje povu, labele lori politiká hodi halo moras povu. Iha artigu 50 hateten katák ema hotu-hotu iha direitu ba empregu, labele hasai tán de’it kór partidu ne’e ladún di’ak. Ne’e falta moral,” Deputadu David Mandati afirma.
Membru PN hosi Bankada PD, Deputada Teresa Gusmão mós rona informasaun katák Ministru MAPPF, Marcos da Crúz hasai sirkulár ida hapara ka la estende funsionáriu sira kontratadu, kazuál inklui ajente administrasaun publika ho baze ba Dekretu-Lei Nú.34/2008, loron 27 fulan-Agostu, artigu 46 ne’ebé altera hosi Dekretu-Lei Nú.22/2011, loron 08 fulan-Juñu relasiona ho rejime konkursu, rekrutamentu, selesaun no promosaun ba pesoál administrasaun públika.
“Sé hapara funsiónariu sira ne’ebé mak kazuál ka kontratadu bele tanba tuir kontratu ne’ebé mak asina, maibé tuir lei funasaun públiku ajente administrasaun publika ne’e tama ona bá sistema salariál, ne’ebé loloos ne’e laiha obrigasaun atu MAPPF la extende sira-nia kontratu servisu,” Deputada Teresa Gusmão argumenta.
Reprezentante povu ne’e afirma ajente administrasaun publika ne’e Minstériu gasta ona osan bá sira hodi hasa’e sira nian kapasitasaun liuhosi formasaun oin-oin iha área espesífiku sira hodi hala’o servisu ministériu nian. Nune’e, pesoál sira ne’ebé hala’o ona servisu liu tinan-10 tenke iha desizaun ne’ebé balansu tanba ema hirak ne’e iha esperiénsia no koñesimentu di’ak ba servisu ne’ebé sira hala’o servisu.
Iha sorin seluk prezidenti komisaun A ne’ebé trata asuntu lejislasaun no justisa Deputadu Patrocinio Fernandes seidauk bele fó komentáriu tanba nian seidauk haree karta sirkular hosi Ministru Marcos da Cruz la extende funsionáriu kazuál, kontratu termu sertu ho funsionáriu ajende administrasaun publika hamutuk ema liu 300.
Molok ne’e, Ministru Agrikultura, Peska, Pekuária no Floresta (MAPPF), Marcos da Cruz hateten, desizaun ne’ebé nia foti difine iha artigu 46 hosi Dekretu-Lei Nú.34/2008, loron 27 fulan-Agostu, ne’ebé altera hosi Dekretu-Lei Nú.22/2011, loron 08 fulan-Juñu relasiona ho rejime konkursu, rekrutamentu, selesaun no promosaun ba pesoál administrasaun públika.
“Kontratadu inklui kazuál ho ajente ne’e lei mak define, ne’e-duni sira nian kontratu uluk asina iha tinan uluk to’o loron 31 fulan-Dezembru 2024 kontratu hotu ka mate ona, ita tenke kumpre kontratu, ne’ebé la’ós ha’u mak hasai ka hapara, maibé lei mak hasai, lei mak dehan ita kumpre de’it servisu la’o tuir lei,” Ministru MAPPF Marcos da Cruz hateten hodi responde Hatutan.com iha Edifísiu Ministériu Finansa, Díli.
Nia esklarese katak MAPPF sei haree fali oinsá mak haree servisu sira ne’e ho di’ak hanesan Primeiru Ministru dehan “the right person on the right place”. Tanba ne’e, MAPPF presiza ema ne’ebé iha koñesimentu tékniku hodi ezerse sira-nia funsaun hodi fasilita apoiu servisu iha kampu.
Jornalista Estajiária : Zita Menezes