Connect with us
Pakote Ahi

Ekonomia

TL Hetan Ona Pasu Pozitivu atu Adere ba OMK

Published

on

Hatutan.com, (02 Maiu 2022), Díli— Delegasaun Timor-Leste (TL) lideradu hosi Xefe Negosiadór adezaun Timor-Leste ba Organizasaun Mundiál Komérsiu (OMK), atuál Ministru Koordenadór ba Assuntu Ekonómiku (MKAE) Joaquim Amaral akompaña hosi Vise Ministru Turizmu, Komérsiu no Indústria, Domingos Lopes Antunes no Embaisadora Maria de Lurdes Martins de Sousa Bessa, Reprezentante Permanente  Timor-Leste iha Jenebra hamutuk ho delegasaun Timor-Leste partisipa ona  Reuniaun Datoluk Grupu Traballu  (RDGT) ho pais membru iha Kuartél Jerál OMK iha Jenebra loron 29 Abril 2022.

“Prezensa Delegasaun Timor-Leste iha Jenebra bazeia ba konvite ofisiál hosi Sekretariadu OMK haktuir hosi Roteiru Indikatu (Indicative Roadmap) Timor-Leste nian,” Hatutan.com sita komunikadu.

Lee Mós: Ministru Joaquim ho Delegasaun Dezloka ba Jenébra Partisipa Konferénsia Altu Nível OMK  

Advertisement

Reuniaun Datoluk Grupu Traballu ne’ebé prezide hosi Prezidente Grupu Traballu Timor-Leste nian, Embaixadór Portugál Rui Macieira ne’ebé hetan prezensa másimu hosi pais membru OMK sira, nu’udár afirmasaun hosi vontade polítika VIII Governu Konstitusionál iha prosesu adezaun ne’e rasik.

Durante realizasaun Reuniaun Datoluk Grupu Traballu kona-bá adezaun Timor-Leste hodi sai membru OMK, Timor-Leste  hetan boas vindas kaloroza  hosi  países membru OMK sira.

Hosi kontinente Afrika, Libéria hato’o ninia apela ba países membru OMK sira hodi apoia esforsu  Timor-Leste nian hodi sai membru OMK.

Tamba Timor-Leste sai modelu ba Países Menus Dezenvolvidu sira (PMDs). Ho forma hanesan, Angola no Cabo Verde mós kontinua  fó  apoiu ba Timor-Leste iha prosesu  hodi sai  membru OMK.

Hosi pais sira iha kontinente Europea hanesan Kanadá no Reinu Unidu, nune’e mós país sira hosi kontinente Aziátiku hanesan Xina, Koreia do Sul, Tailândia no Japaun afirma mós sira nia pozisaun hodi apoiu Timor Leste hodi bele sai membru OMK iha tempu tuir mai.

Advertisement

Afirmasaun apoiu Timor-leste hodi sai membru OMK hato’o mos hosi pais vizinu Austrália no Nova Zelândia.

Durante Reuniaun Datoluk Grupu Traballu, pais membru OMK sira  koloka  asuntu importante  konaba situasaun  negosiasaun  bilaterais liu liu konaba asesu  merkadu ba  bens no serbisu nian.

Iha reuniaun ne’e, ezamina mós  pergunta adisionais sira ne’ebé hato’o hosi  pais membru OMK sira  konaba Timor-Leste nia prontidaun hanesan  lista verifikasaun ba kestaun sanitária no fitossanitária no apoio nasional ho  subsídiu  esportasaun sira iha setor agríkula.

Pais membru OMK sira mos kuntinua husu Timor-Leste  atu atualiza liu liu konaba  revizaun ba lejislasaun sira inklui   planu asaun lejislativa  nian hodi hatan ba iha medidas transparênsia OMK nian.

Reuniaun Datoluk Grupu Traballu ne’ebé hetan prezensa hosi  reprezentante países membru OMK sira nu’udar reuniaun kontinuasaun hosi Reuniaun Dahuluk Grupu Traballu loron 1 outubru 2020 no Reuniaun Daruak Grupu Traballu iha loron 29 jullu 2021 ne’ebe halao iha kapital Dili. 

Advertisement

Antes hakat ba faze  Reuniaun Datoluk Grupu Traballu nian,  Governu  Timor-Leste halo tiha ona  preparasaun ho kuidadoza ba dokumentu  nesesariu sira ne’ebé sei sai  referênsia ba países aderente sira liuhosi  reuniaun bilateral ho pais membru  intersante sira  hanesan Estadus Unidus Amérika, Uniaun Europea, Austrália, Kanadá, Indonézia, Japaun, Filipina, Nova Zelandia no Kambodia.

Depois partisipa Reuniaun Datoluk Grupu Traballu Adezaun Timor-Leste ba OMK iha sesaun dader ho pais membru OMK sira, Ministru Koordenadór ba Assuntu Ekonómiku, Joaquim Amaral ho delegasaun  Timor-Leste  kontinua partisipa Reuniaun Sesaun Daruak Meza Redonda ho Parseiru Dezenvolvimentu sira iha sesaun lorokraik nian ne’ebe prezidi hosi Adjuntu Diretor Jeral OMK, Xiangchen Zhang.

Reuniaun ho Parseiru Dezenvolvimentu sira  nu’udar  seguimentu hosi reuniaun dahuluk ne’ebé  halao tiha ona iha Dili tinan 2020.

Reuniaun ne’e nu’udár afirmasaun no vontade Timor-Leste nian  konaba  prontidaun  Timor-Leste nian hodi sai membru OMK hodi bele hetan nafatin asistensia no apoiu hosi  Parseiru Dezenvolvimentu sira iha epoka tuir mai.

Iha okazian antes hakat ba reuniaun ho parseiru dezenvolvimentu sira, Xefe Negosiador Timor-Leste ba Adezaun OMK nian, Joaquim Amaral ho komitiva hala’o tiha ona reuniaun intensiva ho parseiru dezenvolvimentu sira seluk hanesan Enhanced Integrated Framework (EIF) no International Trade Centre (ITC).

Advertisement

Delegasaun Timor-Leste ba Reuniaun Datoluk Grupu Traballu no  reuniaun Sesaun Daruak Meza Redonda ho Parseiru Dezenvolvimentu sira,  reprezenta  hosi várias instituisoens estadu sira hanesan Ministériu Negósius Estranjeirus no Kooperasaun, Ministériu Finanças, Ministeriu Agrikultura no Peskas,Ministeriu Justisa, Ministériu Transportes no Komunikasoins, Ministériu Turizmu, Komérsiu no Indústria, Ministériu Petróleu no Minerais  inklui reprezentante hosi Ajensia autónoma sira hanesan SERVE, TradeInvest , IQTL no Banku Central Timor-Leste (BCTL).

Jornalista: Rogério Pereira Cáceres

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ekonomia

Ekipa Konjunta Seidauk Rekolla Ice Cream “Foer” iha Loja Sira Tanba Relatóriu Tarde no Falta Rekursu

Published

on

Hatutan.com, (18 Abríl 2024), Díli— To’o oras ne’e ekipa konjunta seidauk bele tun ba terrenu hodi rekolla ice cream ho marka CYC ne’ebé konsidera foer no sirkula iha loja sira iha Dili laran inklui munisipiu, tanba prodús relatóriu kleur no mós falta transporte ho rekursu umanu.

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

CCI-TL Preokupa Foos Subsídiu Fa’an iha NTT, Governu Seidauk iha Informasaun

Published

on

Hatutan.com, (17 Abríl 2024), Díli— Câmara Comercio Indústria Timor-Leste (CCI-TL) preokupa ho foos subsídiu ne’ebé kamioneta sira tula hosi Timor-Leste (TL) no lori sai bá fa’an iha Provínsia Nusa Tenggara Timur (NTT), Repúblika Indonézia (RI).

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

CCI-TL Laiha Kompeténsia Hatun Folin Foos

Published

on

Hatutan.com, (16 Abríl 2024), Díli Câmara Comercio Indústria Timor-Leste (CCI-TL) laiha kompeténsia atu hatun folin foos ne’ebé oras ne’e kontinua sai preokupasaun povu Timor-Leste no mundu.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending