Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

“Denúncia Caluniosa”, TLPU Husu MAPKOMS Rejigna-an

Published

on

Hatutan.com, (26 Maiu 2022), Díli—Assosiasaun Jornalista, Timor-Leste Press Union (TLPU) husu Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo atu rejigna-an hosi kargu nu’udár Ministru, tanba laiha sensibilidade ba Liberdade Imprensa iha Timor-Leste.

Estrutura hamutuk ho membru TLPU hala’o konferénsia imprensa hodi ezize ba MAPKOMS atu rejigna aan relasiona ho keixa “Denuncia Caluniosa” hasoru Xefe Redasaun Hatutan.com Farncisco Belo Simões da Costa. Konfer’ensia ne’e hala’o iha sede TLPU Taibesi, Kinta (26/05/2022).

TLPU husu ne’e, realsiona ho keixa ne’ebé MAPKOMS halo hasoru jornalista no Xefe Redasaun média online Hatutan.com Francisco Belo Simões da Costa kona-bá “Denúncia Caluniosa”, tanba tuir TLPU katak, MAPKOMS hanesan Ministru ne’ebé na’in ba Lei Komunikasaun Sosiál nune’e tuir loloos nia rasik mak tenke promove Liberdade Imprensa, la’ós lori fali kódigu penál hodi kriminaliza fali produtu jornalista nian.

Lee Mós: PM Taur Lamenta MAPKOMS Keixa Jornalista Hatutan.com ba Ministériu Públiku

Alende ne’e, TLPU konsidera katak, bainhira iha produtu jornalistiku ruma mak viola kódigu étika jornalista, MAPKOMS ne’ebé sente ofendidu tenke halo direitu resposta no halo mediasaun liu hosi Conselho Imprensa (CI) atu bele resolve no la’ós kriminaliza.

Advertisement

“Aktu ne’ebé MAPKOMS halo hatudu nia laiha ona responsabilidade morál tanba úniku nia mak kaer hela komunikasaun sosiál. Se ha’u mak iha MAPKOMS nia fatin karik, di’ak liu ha’u rejigna-an hosi ha’u nia kargu, tanba laiha ona responsabilidade atu asegura no garante Liberdade Imprensa iha Estadu ida-ne’e,” Sekretáriu Jerál TLPU, Zezito da Silva hateten liu hosi konferénsia imprensa iha sede TLPU, Taibesi, Kinta (26/05/2022).

TLPU nu´udár organizasaun ne’ebé fó mahon ba jornalista timoroan tomak atu promove no defende direitu jornalista sira nian, no TLPU la’ós organizasaun polítika ida ka la’ós organizasaun komérsiu, maibé organizasaun ne’ebé ho prinsípiu defende direitu jornalista no halo advokasia ba liberdade imprensa hodi hametin demokrasia, ne’ebé garantia ona  iha konstituisaun RDTL artigu 40 ho 41, ne’ebé ko’alia kona-bá promove direitu sira asesu informasaun nian no direitu ba jornalista sira atu halo kobertura ne’ebé mak defende lia-loos.

Tuir lei komunikasaun sosiál artigu 20 ne’ebé define kona-bá dever jerál katak jornalista tenke sai kontrolu sosiál. Bazea bá preseitu hirak-ne’e liuhosi meiu komunikasaun sosiál HATUTAN.COM liuhosi nia jornalista, editór no Xefe Redasaun ho naran: Francisco Belo Simões da Costa, halo publikasaun bá kazu projetu instalasaun Set-top Box/Desodificador Rádiu Televizaun Timor-Leste Empreza Públika (RTTL,E.P) ne’ebé deskonfia involve hosi Ministru MAPKOMS, Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo.

Hosi reportajen kazu ida-ne’e mak iha loron 23 fulan maiu 2022, membru Organizasaun TLPU ne’ebé naran temi iha leten hetan notifikasaun hanesan suspeitu hodi presta deklarasaun bá kazu “Denúncia Caluniosa” iha Ministériu Públiku (MP).

Sekretáriu Jerál TLPU, Zezito da Silva.

Nune’e, TPLU hanesan organizasaun ne’ebé halo advokasia makas ba Liberdade Imprensa sente triste ho asaun Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál, Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo ne’ebé halo keixa hasoru jornalista Hatutan.com Francisco Belo Simões da Costa ba “Denúncia Caluniosa” tuir kódigu penál artigu 285.

TLPU nia pozisaun klaru atu defende jornalista sira bainhira ema politiku sira hakarak viola ka ameasa fali jornalista sira nia servisu, liuliu iha publikasaun obra jornalistika, TLPU sei afirma nia pozisaun atu defende.

Advertisement

MAPKOMS nu’udár órgaun ida ne’ebé hola responsabilidade politika no apoiu finanseiru ba órgaun komunikasaun sosiál no ba jornalista sira hotu iha responsabilidade atu promove kualkér atividade relasiona ho kapasidade jornalista sira nian.

TLPU konsidera Ministru Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo ne’ebé halo keixa hasoru jornalista ne’e, tristeza boot ba Liberdade Imprensa tanba ministériu ida ne’e mak ho kompeténsia no responsabilidade atu garante independénsia média nian no independénsia órgaun komunikasaun sosiál atu hametin Estadu direitu demokrátiku.

“TLPU mós sente triste ba keixa ne’e tanba mosu iha momentu ne’ebé Timor-Leste nia índise Liberdade Imprensa ne’e hetan di’ak hosi 71 ba 17, ne’ebé loloos Timor Leste sente orgullu, maibé iha momentu hanesan ministériu kompetente ne’e uza kódigu penál hodi kriminaliza servisu jornalizmu nian,” nia dehan.

Hafoin TLPU rekolla dadus no analiza obra ka notísia ne’ebé públika iha Hatutan.com priénxe duni lei komunikasaun sosiál iha artigu 2 no kódigu dentolojia jornalista nian, tanba ne’e;

TLPU husu ba Ministru Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo atu ho fuan boot dada hikas fali nia-keixa ne’ebé hato’o ba Ministériu Públiku hodi fó garantia ba Liberdade Imprensa ne’ebé konsagra ona iha Konstitusaun Repúblika Demokrátika Timor-Leste.

Advertisement

TLPU mós husu ba MAPKOMS atu uza direitu resposta ho bazeia ba Lei Komunikasaun Sosiál artigu 2 iha aliña F katak “Direitu hodi halo loos”, direitu ba ema singulár ka koletivu ida-idak hodi halo loos notísia ne’ebé publika ka fó-sai faktu be laloos kona-bá nia.

TLPU mós husu MAPKOMS atu hato’o informasaun ne’e ba Konsellu Imprensa Timor-Leste atu halo mediasaun hodi hetan solusaun ne’ebé justu no tuir dalan demokrasia nian.

Ikus liu TLPU husu ba Públiku katak Jornalista ne’e la’ós krime, tanba ne’e bainhira sidadaun sente katak servisu jornalizmu iha buat ruma la loos, Lei Komunikasaun Sosiál nian iha atu rezolve no halo mediasaun la’ós lori kódigu penál akuza jornalista tanba de’it ninia obra jornalístika.

Prezidente TLPU, Candido Alves, entrega rekomendasaun TLPU nian ba Ministru MAPKOMS, Francisco Jerónino iha ámbitu kongresu estraordinariu TLPU nain iha Salaun Delta Nova, Sabadu (13/11/2021). Foto/Espesiál

Nune’e mós Prezidente TLPU Cândido Alves hateten jornalista hotu iha Timor Leste tenke nafatin hametin liña nune’e luta hasoru ukun no bandu sira (makaer ukun) ne’ebé oras ne’e lori jornalista ida ba hatan ona iha Ministeriu Públiku hanesan suspeitu ba kazu “Denúncia Caluniosa” ne’ebé keixa hosi MAPKOMS rasik.

TLPU nu’udár organizasaun mahon ba jornalista hotu tamba ne’e mak ohin membru TLPU hamutuk ho estrutura hotu halibur malu hamutuk iha sede TLPU atu hametin liutan lina hodi luta ba lialos tamba lialos ne’e sei lamate.

“Ita husu ba ita nia Ministru atu retira kazu ne’e, nune’e ita labele tama ba to’o iha Tribunál hodi hakanek ita nia Liberdade Imprensa iha nasuan ne’e,” Cãndido Alves hateten.

Advertisement

Iha Segunda  23 Maiu 2022, Jornalista nu’udár mós Xefe Redasaun Hatutan.com, Francisco Belo Simões da Costa, presta ona deklarasaun iha Ministériu Públiku (MP)  ka Prokuradoria Distritál Díli, kona-bá keixa balun ne’ebé hatama husi Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, atuál Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS).

Ohin mós Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak, lamenta tebes no la konkorda ho membru VIII Governu Konstitusionál, Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, ne’ebé halo keixa “Denúncia Caluniosa” ba Ministériu Públiku (MP) hasoru jornalista no Xefe Redasaun Hatutan.com Francisco Belo Simões da Costa.

Lee Mós: MAPKOMS Halo Keixa “Denúncia caluniosa” Hasoru Xefe Redasaun Hatutan.com

Lee Mós: Deskonfia, MAPKOMS Nu’udar Prezidente FFTL Fó Projetu iha RTTL,E.P Ba Sekretaria FFTL

Jornalista: Vito Salvadór  

Advertisement

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

Sei Foti Hotu Veíkulu Estadu Ne’ebé Estasiona iha Kargu Xefia Sira-Nia Uma

Published

on

Hatutan.com, (26 Abríl 2024), Díli-Ekipa fiskalizasaun konjunta sei bá foti obrigatóriu veíkulu (karreta ho motór)  Estadu nian ne’ebé durante ne’e estasiona iha utilizadór sira-nia rezidénsia privadu.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Papél Mídia Importante Hodi Kontribui bá Prezerva Memória Pasadu

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Centro Nacional CHEGA! Institutu Públiku (CNC, I.P) konsidera mídia ka jornalista sira-nini papél importante tebes atu bele halo kobertura kona-bá akontesimentu sira istóriku hodi bele kontribui bá prezerva memória sira pasadu nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Posibilidade Governu Aprezenta Kandidatu Foun Komisáriu CAC

Published

on

Hatutan.com, (23 Abríl 2024), Díli– Vise-Ministru Asuntu Parlamentár,  Áderito da Costa Hugo, informa proposta Lei, 2ª alterasaun bá Lei n°8/2009, 15 de jullu kona-bá Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC siglá portugés), aprova  final global ona iha Parlamentu Nasionál iha loron 22 fulan-Abríl,  ho nune’e, Governu sei haree fali timoroan feto ka mane ne’ebé prenxe rekizitu hodi kandidatu  bá komisáriu CAC atu aprezenta bá Parlamentu Nasionál hodi hakat bá eleisaun.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending