Hatutan.com, (02 Dezembru 2024), Díli– Operasaun konjunta Servisu Nasionál Intelijénsia (SNI) ho Unidade Polísia Maritima (UPM), Domingu (01/12/2024), hale’u tuku 02:30 madrugada, konsege deteta no prende sasán importasaun ilegál hanesan fogete iha área Pala, Munisípiu Liquiça.
Lee Mós: Ajente Prinsipál PNTL Ida Sai Arguidu Tanba Deskonfia Halo Kobransa Ilegál

Fogete ilegál ne’ebé sai hanesna evidénsia kona-bá envolvementu pesoál membru PNTL na’in-haat hosi importan sasán ilegál ne’e. Foto/Elio dos Santos da Costa
Iha operasaun ne’e ekipa konjunta mós deteta ka identifika pesoál membru PNTL na’in-haat deskonfia envolve iha atividade komérsiu ilegál liuhosi fronteira terrestre. Parte kompetente prende fugete kaixa-haat, ho montante iha laran, ida shoot ualu (8) ne’e 288, Happy Flower ida kaixa-ualu, no sira selseluk tán.
“Hosi ne’ebá, deteta katak, iha mós envolvimentu pesoál membru Polisia balun, ami identifika iha área ida ema bolu Pala, Liquiça,” Komandante Departamentu Investigasaun Kriminál Nasionál, Superintendente Polísia João Belo dos Reis, informa bá Jornalista sira iha Kuartel Jerál PNTL, Díli, Segunda (02/11/2204).
Antigu Komandante Unidade Patrullamentu Fronteira (UPF) ne’e relata katak loloos la akontese, insidente ne’e, Komandu PNTL Munisípiu Liquiça, bele halo hela atendimentu. Maibé, tanba iha fallansu ida-rua, deteta, tán ne’e maka intervensaun hosi nasionál nian tun bá iha ne’ebá.
“Pesoál membru PNTL sira ne’e deskonfia durante ne’e hala’o kna’ar iha komadu munisípiu balu, seidauk hatene sira hosi komandu ne’ebé nian, tanba prosesu investigasaun oras ne’e dadauk la’o hela. Tanba ne’e, atu termina nia deviza oinsá, naran saida, depois ami sei atualiza fila-fali. Ami bolu ona sira, halo identifikasaun, ohin, balu mai ona, oras ida lorokraik balu sei mai tán,” Superintendente Polísia João Belo dos Reis informa.
DIK Nasionál sei aprezenta relatóriu hothotu bá Komandante Jerál PNTL, Komisáriu Jerál Henrique da Costa, no kazu ne’e rasik ohin lorokraik, Investigadór sira lori ona bá rejísta iha Ministériu Públiku (MP) ho NUC.030324PNSIK.
Evidénsia Fugetes ho kuantidade kaixa-haat Shoot 8 ne’ebé ho totál 288, no ida fali ho marka Happy Flower iha kaixa-ualu ne’e mós aprezenta hotu ona MP.
Komandu PNTL liuhosi komandante DIK Nasionál ne’e konsidera katak, fugete sira ne’e fó perigu tebes bá ema nia vida, ema ninia deskansa, no ema nia direitu atu goza bá sira nia moris ne’e mós perturba. Tanba ne’e mak forsa konjunta sira halo intervensaun nafatin.
Kria Regulamentu Bandu Utiliza Fogete iha Natal
Membru Parlamentu Nasionál hosi Bankada CNRT, Natalino dos Santos husu ba PNTL kria regulamentu bandu utiliza fogete iha loron Natal 2024 no tinan foun 2025.
Deputadu Natalino haktuir tuir esperiensia ne’ebe kada tinan sempre akontese komunidade barak utilija fogete ho paixon la ho diak, maibe kria deit perturbasaun.
“Ita haree ona iha dili laran komesa iha ona fogete ka paixon ne’ebé tarutu, hanesan membru komisaun B-PN ne’ebe hare kona ba Negosiu Estranjeiru, Defesa no Seguransa ne’ebe haree liu iha PNTL, atu alerta ba PNTL atu tau regra ba ema sira ne’ebe fa’an fogete no paixon,”Deputadu Natalino dos Santos hateten.
Membru Komisaun B-PN ne’e mós husu ba Autoridade Aduaneira ka Alfândega atu halo kontrolu másimu ba sasan importasaun sira, liuliu fogete labele tama Timor-Leste, tanba bele perturba loron boot ne’ebe ita atu kontenti no mós bele afeita ba ita nia integridade balun bele kanek.
Iha biban ne’e Vise-Ministru asuntu Parlamentar, Aderito Hugo da Costa rekoñese katak sasan hanesan fogete no paixon sira ne’e kontinua sirkula iha komunidade sira tanba sidauk iha kontrolu másimu iha fronteira.
“Ministériu Interiór iha regra bandu atu importa fogete, maibe iha pratika tanba ita-nia frakeza kontrolu iha fronteira, dalaruma tama husi dalan ilegal sira,” Nia hateten.
Vise-Ministru Aderito Hugo da Costa sei envia karta ba Ministériu Interiór husu atu organiza diak liu tan jestaun fronteira nian, atu nune, material sira ne’ebe bandu atu tama ne’e bele iha kontrolu efetivu.
Jornalista: Rogério Pereira Cárceres/Leopoldina de Carvalho