Connect with us
Pakote Ahi

Ekonomia

Deskonfia, Manipulasaun iha Subsídiu Foos

Published

on

Hatutan.com, (15 Marsu 2024), Díli— Subsídiu foos ne’ebé durante ne’e Governu fó bá empreza importadór foos, hanesan  Lisun Lda, Creative Lda, Alfa Dili no Perisos, Lda, deskonfia halo pratika manipulasaun.

Lee Mós: PDHJ Identifika Irregularidade 10 Iha Polítika Subsídiu Foos

Governu lansa intervensaun merkadu hodi fa’an foos ho folin $12.00 kada saka 25kg. Foto/Dok

Iha fulan-Outubru 2023, Governu liuhosi Ministériu Komérsiu no Indústria (MCI, sigla portugés) aloka orsamentu estadu millaun $4 bá empreza importadór foos haat ne’e ho intensaun atu halo intervensaun bá presu foos ne’ebé sa’e maka’as iha territóriu nasionál.

Desizaun ida-ne’e baze bá desizaun Konsellu Ministru (KM) iha loron 27 fulan-Fevereiru 2023, iha Dekretu-Lei  ne’ebé aprova medida intervensaun temporária áa estabilizasaun presu foos iha merkadu, liu husi atribuisaun subsidiu pekuniáriu ba empreza importador sira.

Advertisement

Vise-Primeiru Ministru, Ministru Koordenadór asuntu Ekonomia, Ministru Turizmu no Ambiente, Francisco Kalbuadi Lay, informa maske subsidiu bá foos kompañia sira ne’e halao hosi MCI  maibe ne’e mos  responsabilidade ba Ministru Koordenador Assuntu Ekonomia.

“Ha’u husu ona sira subsidiu ne’e imi lori mai ita haree tok tebes ka lae? Hira lolos, total ne’e hira? ita kanta, kanta subsidiu, orsida loja ne’e dehan tenke fó tan $10 aban fali lae, ami sura bá mai $6 deit funsiona hanesan Estadu labele hanesan ne’e,” Francisco Kalbuadi Lay hateten, Kinta (15/03/ 2024).

Francisco Kalbuadi Lay preokupa no husu bá parte relevante hotu tenke servisu ho fuan, bazeia bá lei, maibe labele servisu naranaran deit, tanba Komisaun Anti Korrupsaun (CAC), Inspetór Jerál Estadu no sira seluk akompaña hela.

“Povu sai prioridade bá estadu ida ne’e hodi tau matan, ita halo intervensaun tanba foos ne’e karun, Maibe, labele iha terseira parte (pihak ke-tiga) atu aproveita ho situasaun ida ne’e, ne’e hau lakohi” Francisco Kalbuadi Lay afirma.

Nia afirma ho ida ne’e Tanba antisipa bá atettude intervensaun husi parte seluk hodi buka benefisiu, nune’e  MCAE rasik iha nia intervensaun deside halo akordu entre governu ho governu ka GtoG katak Governu bá haree rasik, hola foos ho kualidade.

Advertisement

“Imi mos kal rona ona, foos balun fan iha loja ne’ebe asegura hela kuaze tinan-rua  ne’ebe ho folin antes ne’e $7,00 ka $8,00 maibe ho situasaun subsidiu ne’e sira aporveita  hasa’e folin bá $17,00.

MKAE identifika no hatene iha  failansu ne’ebe maibe konsidera katak hanesan ema ne’e onestu,” nia afirma.

Loja Creative Furak Ezije Subsidiu

Loja Creative Furak. Foto/Tome da Silva

Asistente jestór Loja Creative Furak,  Yati Zaka ne’ebé Hatutan.com konfirma liuhosi telefónika hateten,  durante ne’e iha liña komunikasaun di’ak ho Governu maibe to’o agora Governu seidauk halo pagamentu subsidiu foos ne’ebe halo kontratu ho kompañia Creative Furak.

Informasaun ne’ebé sira simu katak Governu seidauk selu tanba MKAE lakohi halo pagamentu, MKAE dehan entrega bá finansa maibe iha dekretu lei hatete katak MKAE mak tenke halo pagamentu.

Nia informa tan katak dadaun ne’e sei iha liña koordenasaun sira-nia parte ho  ministeriu relevante no karik iha problema ruma mak implika iha prosesu pagamentu ne’e sempre iha solusaun.

Advertisement

“Ha’u hanoin relatóriu problema iha MCI tamba hahú hosi fulan-Janeiru  to’o fulan-Marsu 2024, funsionario kontratadu hapara kontratu, entaun ne’e afeita bá sira nia servisu atu verifika  ami nia relatóriu,”  nia hateten.

Tuir informasaun katak kompañia kreative furak hahú husi etapa 1 to’o 3 konsege distribui ona foos hamutuk  tonelada 7.500 no kada saka fó subsidiu ho folin $9 bá foos 20 kg.

Jornalista: Leopoldina de Carvalho

 

Advertisement
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ekonomia

Pilar Ekonomia Sei Fraku iha Timor-Leste Nia Adezaun bá ASEAN

Published

on

Hatutan.com, (13 Maiu 2024), Díli-Pilar ekonomia Timor-Leste nian sei fraku tebetebes iha prosesu adezaun Timor-Leste nian bá membru permanente  ASEAN (Association of Southeast Asian Nation).

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

BCTL Halo Estudu bá Impaktu Utiliza Moeda Dollar Amérika

Published

on

Hatutan.com, (10 Maiu 2024), Díli—Daudaun ne’e Banku Sentral Timor-Leste (BCTL, sigla portugés) ho Fundu Monetáriu Internasionál (IMF, sigla ingles) halo hela estudu kona-bá impaktu pozitivu no negativu husi utilizasaun dollar Amérika iha Timor-Leste. 

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

BCTL Rekolla Moeda Falsu Sentavu 50 Besik Ona $400

Published

on

Hatutan.com, (09 Maiu 2024), Díli- Banku Sentrál Timor-Leste  (BCTL-Sigla Portugés), rekolla moeda falsu Sentavu 50 besik ona $400 no autoridade kompetente sira mós kontinua halo investigasaun hodi buka tuir autór sira no oinsá bele lokaliza fatin sira bá produsaun nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Trending